Αμβλυωπία

 

Τι είναι η αμβλυωπία;

Η αμβλυωπία υποδηλώνει την χαμηλή όραση ενός κατά τα άλλα φυσιολογικού οφθαλμού ,η οποία δεν βελτιώνεται με γυαλιά . Η αμβλυωπία συμβαίνει διότι κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας δεν αναπτύχθηκε η φυσιολογική όραση. Ένας άλλος όρος που χρησιμοποιείται για ένα μάτι αμβλυωπικό είναι «τεμπέλικο μάτι».
Η κατάσταση αυτή είναι συχνή. Περίπου δύο με τρεις ανθρώπους στους 100 έχουν αμβλυωπία.

 

Ποια είναι τα αίτια της αμβλυωπίας;

Το οπτικό σύστημα αναπτύσσεται συνεχώς κατά τα πρώτα έτη της ζωής μέχρι την ηλικία των 9 ετών. Για την ορθή ανάπτυξη είναι απαραίτητο και τα δύο μάτια να έχουν την ίδια όραση. Αν το ένα μάτι δεν βλέπει καλά τότε ακούσια αυτό δεν χρησιμοποιείται και ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί μόνο την εικόνα από το μάτι που βλέπει καλύτερα ή που μπορεί να προσηλώσει, με αποτέλεσμα να απενεργοποιείται ουσιαστικά το ασθενέστερο και να εγκαθίσταται σοβαρή και μόνιμη βλάβη που δεν μπορεί να διορθωθεί κατά την ενήλικη ζωή.
Τα αίτια της αμβλυωπίας είναι πολλά με κυριότερα την ανισομετρωπία (διαφορετική διάθλαση στα δύο μάτια με μεγάλο διαθλαστικό σφάλμα στο ένα π.χ. υπερμετρωπία ή αστιγματισμός) , τον στραβισμό και τον συγγενή καταρράκτη.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της αμβλυωπίας;

Τις πιο πολλές φορές τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται το πρόβλημα αφού με τα δυο μάτια βλέπουν ικανοποιητικά και δεν παραπονιούνται. Τα προβλήματα συνήθως γίνονται αντιληπτά στις μεγαλύτερες ηλικίες είτε από μια τυχαία εξέταση στον οφθαλμίατρο, όπου διαπιστώνεται χαμηλή όραση σε ένα οφθαλμό κατά τα άλλα φυσιολογικό, είτε γιατί εμφανίζονται συμπτώματα -που οφείλονται σε κακή αντίληψη του βάθους και διαταραχή της στεροσκοπικής όρασης. Αυτά μπορεί να είναι
Δυσκολία εκτίμησης της σχετικής απόστασης αντικειμένων (π.χ. να περάσουν την κλωστή στη βελόνα)
Δυσκολία οδήγησης το βράδυ (να εκτιμήσουν την απόσταση των άλλων αυτοκινήτων)
Μικρή ευαισθησία στην αντίθεση των αποχρώσεων (contrast sensitivity)
Αδυναμία να δουν τρισδιάστατες εικόνες.

 

Ποια είναι η θεραπεία της αμβλυωπίας;

Η καλύτερη στιγμή για να διορθωθεί η αμβλυωπία είναι κατά την παιδική ηλικία.
Πρέπει το διαθλαστικό πρόβλημα, ο στραβισμός ή ο καταρράκτης αντιμετωπισθούν νωρίς. Κατά αυτό τον τρόπο η πιθανότητα να εγκατασταθεί αμβλυωπία ελαχιστοποιείται.
Όταν η αμβλυωπία έχει ήδη εγκατασταθεί, τότε το κλείσιμο του ματιού που βλέπει καλά, που έχει την καλύτερη όραση μπορεί να αναστρέψει την αμβλυωπία και να βελτιώσει την όραση. Έτσι εξαναγκάζουμε το ακάλυπτο μάτι, να βλέπει και να χρησιμοποιείται η εικόνα του από τον εγκέφαλο και με αυτό τον τρόπο να αναπτυχθεί η φυσιολογική όραση .
Αυτό όμως έχει νόημα να γίνει μέχρι την πρώιμη σχολική ηλικία (πριν το 7ο έτος της ηλικίας)

Οι γονείς θα πρέπει να είναι υποψιασμένοι για το τεμπέλικο μάτι αν το παιδί γέρνει το κεφάλι του προκειμένου να δει, αν πηγαίνει πολύ κοντά στη τηλεόραση για να δει, αν δυσκολεύεται να εκτιμήσει σχετικές αποστάσεις αντικειμένων, αν το ένα μάτι φεύγει από την κατευθείαν εμπρός θέση( εάν στραβίζει), αν έχει κεφαλαλγίες, αν τέλος κλείνει το ένα μάτι και παραπονιέται ότι δεν βλέπει καλά μακριά ή και κοντά.