Ξηροφθαλμία

 

Το σύνδρομο του ξηρού οφθαλμού αναφέρεται στις ανωμαλίες της δακρυϊκής στοιβάδας η οποία καλύπτει και προστατεύει την επιφάνεια του κερατοειδούς χιτώνα. Η δακρυϊκή στοιβάδα αποτελείται από μια λιπιδική (ελαιώδη), μία υδάτινη και μια λεπτή βλεννώδη στοιβάδα από κάτω για να προσκολλάται στην επιφάνεια του κερατοειδούς. Οποιαδήποτε διαταραχή στις στοιβάδες αυτές αποτελεί απειλή για τη ¨λίπανση¨ της επιφάνειας του κερατοειδούς και οδηγεί στη ξηροφθαλμία

Ο ρόλος τους στην ευκρίνεια της όρασης, όσο και στην ανοσία των οφθαλμών είναι σημαντικός. Κάθε διαταραχή στην βασική παραγωγή των δακρύων προκαλεί σοβαρά προβλήματα.

 

Ποιες οι αιτίες της ξηροφθαλμίας;

Η μειωμένη παραγωγή δακρύων σχετίζεται με:
Σύνδρομο Sjögren , Αυτοάνοσα νοσήματα του συνδετικού ιστού (ρευματοειδής αρθρίτιδα, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, υποτροπιάζουσα πολυχονδρίτιδα)
Συστηματικές αυτοάνοσες αγγειίτιδες (οζώδης πολυαρτηρίτιδα, κοκκιωμάτωση Wegener), Αυτοάνοσα νοσήματα των βλεννογόνων (ουλώδες πεμφιγοειδές), Διαβήτη, LASIK, Εμμηνόπαυση

Πολλά συστηματικά ή τοπικά χορηγούμενα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ξηροφθαλμία:
Φάρμακα για την μείωση της αρτηριακής πίεσης, Αντι-αλλεργικά (αντι-ισταμινικά , αποσυμφορητικά μύτης), Αντικαταθλιπτικά – Ηρεμιστικά, Αντισυλληπτικά.

Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που προκαλούν ξηροφθαλμία είναι ήλιος, αέρας, ξηρό κλίμα, Air-conditioning.
Στην υγιή οφθαλμική επιφάνεια η δακρυϊκή στιβάδα είναι ακέραια διασφαλίζοντας έτσι μέγιστη άνεση και τα επιθηλιακά κύτταρα του κερατοειδή διατηρούνται ενυδατωμένα και σε ισορροπία. Στο ξηρό μάτι η δακρυϊκή στιβάδα είναι κατακερματισμένη και τα επιθηλιακά κύτταρα αφυδατωμένα και σε οσμωτική ανισορροπία. Η ελάττωση των δακρύων μπορεί να οφείλεται είτε σε αυξημένη εξάτμιση , από διαταραχή της λειτουργικότητας των βλεφάρων και περιβαλλοντικούς παράγοντες, είτε σε μειωμένη παραγωγή από βλάβη των κυττάρων όπως και από φάρμακα.

 

Ποια τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας;

Τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας είναι αρκετά και εξαιρετικά ενοχλητικά:
Κάψιμο, αίσθηση ξένου σώματος, βλεννώδεις εκκρίσεις, ερεθισμός σε καπνό και αέρα, ευαισθησία στο φως, μη ανοχή φακών επαφής, δακρύρροια, θολή όραση, κούραση μετά από μικρή περίοδο διαβάσματος, επιδείνωση στο τέλος της ημέρας ή μετά επίμονη εστίαση.

Καθώς τα συμπτώματα είναι μόνιμα, πολλές φορές οδηγούν τους ανθρώπους σε εκνευρισμό μέχρι και σε πιο σοβαρές καταστάσεις όπως κατάθλιψη. Η ψυχολογική επιβάρυνση αυξάνεται όταν οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον δεν κατανοεί την κατάσταση.

 

Ποια η θεραπεία της ξηροφθαλμίας ;

Η θεραπεία της ξηροφθαλμίας είναι μια διαδικασία η οποία χρειάζεται αρκετή υπομονή και επιμονή.
Λιπαντικά (φυσιολογικά δάκρυα σε μορφή κολλυρίων, gel ή αλοιφών).
Απόφραξη των δακρυϊκών σωληναρίων με ειδικά βύσματα
Τοπική αγωγή με κορτιζόνη.
Υγιεινή των βλεφάρων, για την θεραπεία τυχόν συνοδού βλεφαρίτιδος.
Θεραπεία με ζεστές κομπρέσες.
Προστατευτικά γυαλιά και έλεγχος των περιβαλλοντικών συνθηκών.
Βέβαια εάν υπάρχει κάποια συνοδό πάθηση , πρέπει να γίνει και θεραπεία αυτής .